Główną motywacją przyświecającą Stowarzyszeniu jest potrzeba podtrzymania i rozwinięcia działań w zakresie walki o dobre imię Polski i Polaków, głównie poprzez zwalczanie fałszywych sformułowań dotyczących “polskich obozów zagłady” oraz rzekomego współudziału Polaków w Holokauście.
Działania te koordynowane są przez mecenasa Lecha Obarę, prezesa olsztyńskiego Stowarzyszenia Patia Nostra od prawie 10 lat. Stowarzyszenie prowadzi je za pomocą środków prawnych (procesy przeciwko mediom zagranicznym fałszującym historię, m.in. sprawa Karola Tendery), oraz w coraz większym stopniu za pomocą innowacyjnych działań edukacyjnych skierowanych do międzynarodowej opinii publicznej (odczyty, konferencje prasowe, projekty oraz publikacje w językach niemieckim i angielskim).
Dotychczasowe doświadczenia z prowadzonych przez prawników stowarzyszenia Patria Nostra działań pozwalają wymienić kilka wyzwań związanych z przypisywaniem naszemu krajowi współodpowiedzialności za niemieckie zbrodnie popełnione podczas II wojny światowej, w szczególności na obywatelach polskich pochodzenia żydowskiego:
1. Rozpowszechnianie określeń typu „polski obóz koncentracyjny” czy „polski obóz zagłady”, które z pozoru odnoszą się do geografii, ale w rzeczywistości powodują przypisywanie Polakom udziału w budowaniu tych obozów, czyli sprawstwo lub współsprawstwo w zbrodni obozów zagłady (Holocaustu).
Naukowcy wskazują (dr Joanna Lubecka), że powodem tych przekłamań jest jednak najczęściej niewiedza. Pamięć o wojnie jest znacząca w Polsce, ale na przykład Niemcy woleliby o wojnie jak najszybciej zapomnieć. Mimo ogromnych nakładów pracy w kwestii edukacji o Holokauście, wiedza młodych Niemców nie jest do nich adekwatna. Badania wskazują (Instytut Forsa 2012 r.) że 21 proc. Niemców w wieku od 18 do 30 roku życia nie kojarzy nazwy „Auschwitz”. Podobne badanie z 2017 r. pokazało że 41 proc. uczniów w wieku powyżej 14 lat nie zna pojęcia „Auschwitz”. Konieczne jest zatem prowadzenie działań edukacyjnych skierowanych do ludzi młodych oraz środowisk kształtujących postawy młodych Niemców. Tego typu działanie stanowiło zorganizowane przez stowarzyszenie Patria Nostra w listopadzie 2018 w Berlinie spotkania ze Stanisławem Zalewskim, byłym polskim więźniem Auschwitz. Była to pierwsza okazja dla studentów studiów magisterskich poświęconych Holokaustowi do spotkania „ocalałego” innej narodowości niż żydowska.
2. Dotychczasowe dyplomatyczne zabiegi nie są wystarczające do zwalczania zjawiska „polskich obozów” i Polska jest ciągle kojarzona ze współsprawstwem Holokaustu. Metody perswazyjne, edukacyjne, czyli polski soft power są niezbędne do walki z przekłamaniami, ale wydaje się również konieczne uruchomienie swoistego hard power, jakim są postępowania sądowe. Działaniom edukacyjnym powinny towarzyszyć działania prawne. Jedną z form walki z określeniami o „polskich obozach” może być inicjowanie procesów przeciwko zagranicznym mediom przez byłych więźniów, formułujących roszczenia o naruszenie dóbr osobistych.
3. Upowszechnia się „europeizacja Holocaustu”, czyli wskazywanie, że winne Holocaustu są też inne narody, które kolaborowały z Niemcami, w tym także Polacy. Polska musi temu przeciwdziałać, merytorycznie wskazując ogrom strat poniesionych przez Polskę i inne narody okupowane z rąk Niemców oraz pokazując właściwe proporcje: kto był katem, a kto ofiarą.
4. Modne stało się upamiętnienia Niemców, którzy ratowali Żydów lub byli w opozycji do Hitlera. Trend ten przenika do popkultury. W Berlinie powstało już odpowiednie muzeum, nakręcono liczne filmy fabularne i dokumentalne. Takiej ochrony nie doczekały się inne aspekty II Wojny Światowej w niemieckiej polityce historycznej, takich jak okupacja niemiecka Polski i zbrodnie dokonywane na Polakach oraz obywatelach żydowskich pochodzenia polskiego. Należy zatem aktywnie wspierać środowiska i osoby sprzyjające upamiętnianiu polskich ofiar II wojny światowej, takie jak prof. Stephan Lehnstaedt, pracownik naukowy Touro College Berlin. Trzeba też promować historie żyjących polskich Świadków Historii, którzy przeżyli niemieckie obozy, takich jak współpracujący z nami Stanisław Zalewski, a przede wszystkim promować na świecie postawę polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, którzy narażali życie ratując Żydów (Rodzina Ulmów, Irena Sendlerowa).
Opisane działania wpisują się w cele Stowarzyszenia Patria Nostra. Jest to działanie na rzecz rozwoju świadomości narodowej, historycznej i kulturowej, a także promocja kultury, sztuki oraz ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, zaś w szczególności przeciwdziałanie fałszowaniu przez zagraniczne media historii Narodu Polskiego, poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji o uczestniczeniu Narodu Polskiego w tworzeniu obozów koncentracyjnych w okresie wojny Światowej.
Stowarzyszenie organizuje pomoc prawną w sprawach związanych z ochroną prawdy o historii Narodu Polskiego. Działania na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, upowszechniania wartości patriotycznych, obywatelskich, idei wolności, ochrony praw człowieka oraz rozwoju demokracji są kierunkiem, które wybrało Stowarzyszenie.